Composite Presence przedstawia siłę belgijskiej architektury

Bovenbouw, belgijskie biuro architektoniczne, od niedawna pełni również rolę kuratora „Composite Presence”. Dirk Somers, założyciel Bovenbouw, zebrał na potrzeby tej wystawy ponad 50 różnych projektów architektonicznych z ostatnich 20 lat. „Wszystkie projekty okazały się skomplikowaną układanką” – zdaniem Dirka. Wynik: krajobraz modeli architektonicznych na Biennale w Wenecji, który prezentuje ścieranie się miasta z architekturą we Flandrii.

W 2011 roku Dirk Somers utworzył antwerpskie biuro architektoniczne Bovenbouw. Nad swoimi projektami pracuje w Vectorworks około 20 architektów. „Od lat jesteśmy zadowoleni z oprogramowania Vectorworks. Tam, gdzie inne oprogramowanie przede wszystkim skupia się na szczegółach technicznych, w Vectorworks w krótkim czasie i przy niewielkim wysiłku powstaje piękny projekt graficzny” – zdaniem Dirka.

"Celowo wybraliśmy Vectorworks Service Select, gdyż często współpracujemy z innymi biurami, zarówno w kraju, jak i za granicą, i wtedy każdy chce pracować w najnowszej wersji” – mówi Dirk.

Bovenbouw ma już na swoim koncie różne projekty architektoniczne. Realizuje projekty zarówno scenograficzne, jak i w przestrzeni publicznej oraz prywatne mieszkania. Biuro świadomie decyduje się na tak szeroki zakres. W ten sposób architekci stale stają przed wyzwaniami, uczą się i spotykają z wystarczającą różnorodnością od powolnej realizacji dużego projektu po szybki projekt indywidualny. Od niedawna do listy osiągnięć mogą dodać kuratora wystawy, Composite Presence, na Biennale Architektury w Wenecji. O tym brawurowym osiągnięciu i oczekiwaniach związanych z Biennale rozmawiamy z założycielem biura Dirkem Somersem.

Gratulujemy wystawy w Belgijskim Pawilonie na Biennale Architektury w Wenecji. Czy możesz powiedzieć coś więcej na temat, jak powstawała Composite Presence?

Dirk: „Oczywiście. W sierpniu 2019 roku Flandryjski Instytut Architektury ogłosił konkurs na projekt wystawy na Biennale w Wenecji. Około 50 zespołów przystąpiło do pracy i jury wybrało spośród przedstawionych propozycji dwa projekty, m.in. nasz. Dopracowaliśmy swój projekt, a jury ogłosiło nas „zwycięzcą”.

Tematem przewodnim Biennale jest „Jak będziemy żyć razem?” W jaki sposób udało się Wam oddać to na wystawie?

Dirk: „Dla nas „Jak będziemy żyć razem?” to przede wszystkim jakość życia i zrównoważony rozwój. Praca nad tymi „podstawowymi wartościami” sprawia, że twardo stoimy na ziemi. Oczywiście interesujące są techniczne innowacje i chwytliwe sposoby projektowania i budowy, ale jeśli pytasz profesjonalisty, miasto jutra stoi przed nami. Nie budujesz miasta od zera, zaczynasz od tego, co już istnieje. Przede wszystkim musimy skupić się na przebudowie, optymalizacji, kompaktowym mieszkaniu i tworzeniu bardziej atrakcyjnego otoczenia.

A atrakcyjne otoczenie jest obecnie czymś, z czego Belgia nie jest znana. Wręcz, wiele osób postrzega Belgię jako brzydki kraj, jeśli chodzi o architekturę. Prawie w żadnym innym kraju nowoczesny apartamentowiec nie stoi w cieniu klasycznej rezydencji. W Composite Presence sprawiamy, że „brzydota” staje się siłą Belgii. Stanowi to jądro naszego krajobrazu modeli architektonicznych: słaba urbanistyka zderza się z mocną architekturą i tworzy perełki.”

“Ponieważ w Belgii nie obowiązują surowe zasady, jeśli chodzi o urbanistykę, znacznie lepiej jest być architektem w Belgii niż w Niderlandach” — DIRK SOMERS

Na szczęście w ostatnich latach strząsamy z siebie tę reputację. Architekci na całym świecie zauważają, że w Belgii zagęszczeniu zostaje nadana interesująca forma właśnie z powodu braku ścisłych reguł.

Co było najbardziej interesujące w tym projekcie?

Dirk: „Bovenbouw wymyślił i jest kuratorem tej wystawy, ale dzięki naszemu krajobrazowi modeli architektonicznych, 45 belgijskich biur ma szansę znaleźć się na tym Biennale.

Wybór biur podyktowały różne czynniki. Założeniem było, aby powstał reprezentatywny zbiór renomowanych biur i biur dopiero wchodzących na rynek, architektów kobiet i mężczyzn, projektów z dużych miast i małych miejscowości. Dla nas przy wyborze biura najważniejsza była treść. „Czy budynek pasuje do krajobrazu, który chcemy stworzyć?” Następną sprawą było odpowiednie wkomponowanie elementu.”

Composite Presence, Flanders Architecture Institute © Bovenbouw Architectuur, 2020

Co było największym wyzwaniem w tym projekcie?

Dirk: „Pierwszą trudnością był termin. We wrześniu 2019 roku dowiedzieliśmy się, że otrzymaliśmy to zlecenie i że Biennale odbędzie się w maju 2020 roku, jeszcze zanim doszło do wybuchu epidemii Covid-19. Mieliśmy tylko kilka miesięcy na realizację całości. Epidemia pozwoliła nam na złapanie oddechu i dzięki temu byliśmy w stanie zrealizować cały krajobraz tak, jak tego chcieliśmy.

Istniała jeszcze druga „trudność”, którą odkryliśmy podczas pracy nad projektem – przetworzenie projektów biur architektonicznych na wyraźne rysunki dla stolarzy. Mówimy o istniejących w rzeczywistości budowlach, które musiały zostać przygotowane w skali 1:15 bez utraty niczego z oryginału. Tak, to było prawdziwe wyzwanie.”

“Makieta kościoła jest bez wątpienia wspaniałością. Kościół zbudowany jest z poszczególnych warstw, jak lazania” — DIRK SOMERS

17. edycja Biennale Architektury początkowo miała odbyć się w maju 2020 roku, ale z powodu Covid-19 nie doszło do jej organizacji. Jak odebraliście tę wiadomość?

Dirk: „Uczucie można porównać do odłożonego ślubu. Pracujesz długo i ciężko nad czymś, wyczekujesz tego i raptem pandemia wszystko rujnuje. Cóż mogliśmy zrobić. Doprowadziło to do tego, że prawdziwy moment zachwytu mamy jeszcze przed sobą. Jak dotąd nie widzieliśmy całego krajobrazu ze wszystkimi makietami, dlatego czekamy na to z niecierpliwością.

Jakkolwiek również i w tym roku Biennale nie odbywa się w normalnych warunkach (każdy pawilon musi mieć osobę odpowiedzialną za Covid-19, wyznaczone trasy poruszania się i obowiązuje noszenie maseczek), jesteśmy szczęśliwi, że w ogóle do niego doszło.”

Dziękuję, że poświęciłeś nam swój czas i życzę Ci wiele sukcesów z Composite Presence na Biennale.

Jeśli chcesz zobaczyć krajobraz modeli architektonicznych możesz zdobyć bilet na Biennale Architektury w Wenecji lub możesz wykazać się cierpliwością: jesienią 2022 roku dojdzie do powtórki.  Z33, Dom Sztuki Współczesnej, Architektury i Wzornictwa w Hasselt, miejsce ekspozycji.