Frank Hollinga koos als onderwerp voor zijn masterproject: het onderzoek naar en de reconstructie van de oudste piano ter wereld, die van Bartolomeo Cristofori uit 1720. Hij bouwde twee fysieke reconstructies van de piano met ontwerpen gemaakt in Vectorworks.
Frank Hollinga werd geboren in Nederland, maar groeide op in Portugal. Hollinga: “Ik begon op mijn 15de gitaar te spelen. Maar al gauw had ik behoefte aan een nieuwe gitaar – een elektrische. Uit geldgebrek besliste ik er zelf één te maken. Zo begon mijn interesse voor houtbewerking specifiek voor muziekinstrumenten. Via via hoorde ik dat er een opleiding instrumentenbouw in België was, en zodoende heb ik me uiteindelijk ingeschreven voor de bachelor- en master-muziek met als afstudeerrichting instrumentenbouw aan de School of arts in Gent”, aldus Frank Hollinga. Tijdens die opleiding, waar een breed palet aan praktische en theoretische vakken aan bod kwam, ontdekte hij zijn passie voor historische klavieren. In 2017 begon hij aan zijn master instrumentenbouw, waarbij hij een onderwerp moest uitkiezen. Dat was geen moeilijke opgave.
Bartolomeo Cristofori bedacht de pianoforte
Italiaans muziekinstrumentenbouwer Bartolomeo Cristofori (1655 - 1731) kreeg naam en faam door de eerste stap op de lange weg van klavecimbel naar piano te bedenken rond het jaar 1700, een klavecimbel die hard en zacht kan spelen. Zijn instrument werd bekend als het “gravicembalo col piano, e forte”, oftewel de pianoforte.
Slechts drie piano's van Cristofori overleefden de tand des tijds, waarvan de piano uit 1720 de oudste ter wereld is en momenteel bewaard wordt in The Metropolitan Museum of Art, New York. De piano die je daar ziet, is in de loop der eeuwen vaak aangepast. “Mijn masterproject bestond uit het onderzoek naar en de reconstructie van de mogelijke originele staat van het instrument,” aldus Frank Hollinga.
“Gekaderd in de historische context, met diepgaande analyse van het origineel en met uitgebreide vergelijkingen van Cristofori's andere overgebleven instrumenten, heb ik de piano uit 1720 gereconstrueerd naar twee verschillende hypothesen”, aldus Frank Hollinga.
Vectorworks helpt bij de reconstructie
Tijdens zijn masterproject bouwde Hollinga ook twee fysieke reconstructies van de piano. De plannen hiervoor ontwierp hij in Vectorworks. Hollinga: “Tijdens mijn tweede jaar bachelor leerden we in het vak digitale beeldvormgeving werken met Vectorworks. Hoewel het even duurt voor je de capaciteiten en de software onder de knie krijgt, is het heel aangename software om in te werken. Vectorworks heeft een fijne interface, werkt vlot en biedt veel mogelijkheden, of het nu 2D of 3D is.”
“Vectorworks staat me toe om heel precies, makkelijk en snel te werken”, aldus Frank Holinga.
Hoewel gedetailleerd werken belangrijk is, ontdekte Hollinga ook een verschil tussen de praktijk en de theorie – zeker als het gaat om historisch onderzoek waarbij ambachtelijk vakmanschap en gereedschap centraal staan. Tot het niveau van een micrometer werken, was in dit geval overbodig.
Natuurlijk begrijpt Hollinga dat precisie altijd the guideline is bij instrumentenbouw, maar wat hem het meest aantrekt is de schoonheid van de ambacht en de geschiedenis ervan. “We denken vaak dat we op het hoogtepunt van onze technische capaciteiten staan, maar op veel vlakken is onze kennis zelfs achteruit gegaan. Uiteindelijk is ons fingerspitzengefühl ons grootste goed”, aldus Hollinga.
