Circulair bouwen met Wind Architecten Adviseurs

Met klimaat en milieu hoog op de agenda, is het voor architecten steeds belangrijker om te kiezen voor circulair bouwen. Maar wat is dat juist en hoe begin je daaraan? Voor de Nederlandse Wind Architecten Adviseurs (WAA) is circulair ontwerpen en bouwen een tweede natuur geworden. Laat je inspireren door hun ontwerpen en manier van werken.
© Wind Architecten Adviseurs (WAA)

WAA: Architectuur met meerwaarde

WAA, gevestigd in Drachten, is een middelgroot architectenbureau met een missie: ontwerpen met een meerwaarde voor mens, maatschappij en de natuurlijke omgeving. Creatieve gedrevenheid is hun drijfveer, resulterend in kwalitatieve architectuur en toekomstbestendige projecten. Circulair bouwen en doordachte materiaaltoepassingen zijn sleutelbegrippen, met als doel waardevolle gebouwen met een minimale ecologische voetafdruk te creëren.

© Wind Design + Build

Circulair bouwen: een tweede natuur

WAA is een voorloper in circulair bouwen. Dit is meer dan een trend, het is een noodzakelijke transitie in de bouwsector. In de praktijk betekent circulair bouwen: Gebruik maken van materialen van gesloopte gebouwen of kiezen voor biobased materialen. Dit zijn materialen van plantaardige of dierlijke oorsprong die worden gebruikt als alternatief voor traditionele bouwmaterialen. Ze zijn CO2-neutraal en dragen bij aan een gezonder leefklimaat. Ook demontabele constructies ontwerpen is een goede aanpak voor circulair bouwen. Zo kunnen materialen hergebruikt worden in nieuwe projecten, waardoor de levensduur van materialen verlengd wordt.

"We streven naar een kennisvoorsprong op dit gebied. Onze realisaties bewijzen de positieve impact van circulair bouwen op duurzaamheid en beleving."  -  Frank Nijholt, bureaumanager
© Wind Design + Build

Sporthal De Drait

De nieuwe sporthal De Drait in Drachten is een goed voorbeeld van circulair bouwen. “Door de oude sporthal niet ruw te slopen, maar zorgvuldig te demonteren, kon maar liefst 90% van alle bouwmaterialen gered worden van de stort. Zo is de stalen constructie grotendeels hergebruikt, is het oude lattenplafond als wandafwerking gebruikt en werden de banken en haken uit de oude sporthal aangepast en hergebruikt in de nieuwe sportaccommodatie.” zegt Gerben Modderman. De bestaande fundering en vloer zijn voor 80% blijven liggen om als basis te dienen voor de nieuwe sporthal. Er wordt niet alleen bespaard op nieuw te produceren materiaal, maar ook op sloopwerk, omgevingsoverlast en transportbewegingen. In navolging van circulaire strategieën kregen ook de bovenste treden van de R-ladder (Rethink, Refuse en Reduce) veel aandacht. “Zo bespaar je op inkoop, transport en productie", meent Modderman. “Bijvoorbeeld in de horeca- en verkeersruimten bij de entree is gekozen voor een gevlinderde schoonbetonvloer. Zo wordt materiaal bespaard en heeft de ruimte tevens een prachtige uitstraling.”

© Wind Architecten Adviseurs (WAA)

Doordat zoveel mogelijk onderdelen losmaakbaar zijn verbonden, wordt ook duurzaam hergebruik in de toekomst mogelijk. Kenmerkend zijn bijvoorbeeld de bakstenen gevels die droog gestapeld en volledig demonteerbaar zijn. Een sportaccommodatie biedt tegenwoordig veel meer dan huisvesting van sport, er wordt ook ingezet op facetten in klimaatadaptatie en het bijdragen aan de lokale biodiversiteit. Daarom kiezen ze voor een sedumdak, gevelrasters voor klimplanten, insectenhotels en nestkasten en nieuwe geplaatste bomen om het groene karakter van de omgeving te versterken. 

© Wind Architecten Adviseurs (WAA)

Circulair bouwen met BIM

Wind Design + Build heeft samen met haar partners al vele jaren ervaring met BIM. Tweewekelijks wordt door WAA met een modelanalyse de clashcontrole uitgevoerd waardoor knelpunten tijdig opduiken in de gebouwmodellen en opgelost worden. WAA zet BIM integraal in onder aanvoering van een clashcoördinator. Zo worden risico’s en faalkosten vermeden. In het BIM-model van de sporthal werd bijvoorbeeld goed aangegeven welke hergebruikte producten zijn toegepast en waar ze zijn te vinden. Voor de latere demontage kan het BIM-model worden gebruikt voor de inventarisatie van alle onderdelen en materialen, vergelijkbaar met de principes van het materialenpaspoort. De ideale flow voor circulair bouwen met BIM. 

© Wind Design + Build

Madaster: jouw gids voor circulair bouwen

Wind Architecten is een fervent gebruiker van Madaster, een handig platform voor circulair bouwen. Maar wat is Madaster nu precies?

Madaster is een digitaal materialenpaspoort dat je helpt om:

  • Materialen en objecten te beheren: Volg de technische eigenschappen en CO2-opslag van materialen in je project.
  • Hergebruik te stimuleren: Ontdek hoe je materialen in een latere fase kunt hergebruiken.
  • Waarde te creëren: Bepaal de (rest)waarde van je gebouw als bron van bouwmaterialen.

Met Madaster kan je in een vroeg stadium meten of je ontwerp voldoet aan alle milieueisen. Je kan je ontwerp en alle materiaal- en productinformatie vervolgens makkelijk delen met andere stakeholders. Dat komt van pas als je een opdrachtgever wil overtuigen van de milieukundige en circulaire meerwaarde van je ontwerp.

De overstap naar Vectorworks

“We zijn een aantal jaar geleden overgestapt van Arkey en Microstation naar Vectorworks”, zegt Modderman. “Dat was op aanraden van een medewerker op basis van ervaringen bij een vorige werkgever. De motivatie hierbij was dat het ontwerpdoel met Vectorworks simpeler en sneller te bereiken was. De ontwerpers zijn eerst overgeschakeld van tekenpakket, later zijn de bouwkundig modelleurs gevolgd. Het grote voordeel was uiteraard dat iedereen met Vectorworks werkt. Het gehele proces is hiermee veel efficiënter geworden. Er vinden geen onnodige omzettingen meer plaats.”

“We hebben als bedrijf op iedere licentie een Vectorworks Service Select contract”, gaat Modderman verder. “Het grote voordeel is dat we op ieder moment en via diverse wegen onze vragen aan Design Express kunnen stellen. Daarnaast ontvangen we op deze manier elk jaar de nieuwe Vectorworks-versie en zijn we dus verzekerd van de meest recente software.”

De rol van Vectorworks

Met Vectorworks Architectuur kan WAA snel en efficiënt een ontwerp uitwerken. Nadat de architecten hun ontwerp klaar hebben, nemen de bouwkundigen het over. Zij zetten hierbij de ontwerpmuren, -vloeren en -daken om naar een bouwkundig model. “We maken hierbij ook standaard gebruik van de bouwlagen, die voor ons heel bruikbaar zijn om te schakelen tussen de verschillende ontwerplagen”, vertelt Modderman.

 “Uit dat model halen we vervolgens de plattegronden en doorsneden die we snel kunnen opwerken met aantekeningen. Als het ontwerp verandert, bijvoorbeeld omdat de bouwmethode anders wordt, dan kunnen we de verschillende onderdelen van het ontwerp wisselen voor een ander object.”  - Gerben Modderman, architect

Niet iedereen bij WAA is architect, maar ook bouwkundigen zien de voordelen van het werken met Vectorworks. “Als bouwkundige breng je diverse disciplines zoals regelgeving, constructies en installaties binnen het ontwerpproces samen”, gaat Modderman verder. “Het start met het ontwerp, dat vervolgens bouwkundig wordt uitgewerkt. Uitdaging is daarbij om het ontwerp intact te laten en alle wettelijke eisen en wensen van de uiteindelijke gebruiker samen te brengen.” 

© Wind Design + Build

Benieuwd hoe Vectorworks jou kan helpen om circulair bouwen te integreren in je ontwerpen? Maak kennis met de ontwerpsoftware en vraag meteen een trial aan

Black Friday: 50% korting op een jaarlicentie Vectorworks. Koop nu →