Waar halen architecten hun inspiratie en creativiteit vandaan om de grenzen van vorm en materialiteit te verleggen? Deze vraag staat centraal tijdens Inspirium, een uniek event dat Design Express op 13 september 2022 organiseert in het prachtige Elisabeth Center in Antwerpen. Zes architecten komen er vertellen over wat hen raakt, over hun drijfveren en inspiratiebronnen. Eén van hen is Daan Bruggink, die met zijn bureau ORGA architect de natuur binnenbrengt in de architectuur.
ORGA architect maakt moderne biobased architectuur. Hout is het materiaal, gezonde en groene gebouwen het doel. Het zal dan ook niet verwonderen dat oprichter Daan Bruggink inspiratie vindt voor zijn ontwerpen in de natuur. “Als kind wilde ik bioloog worden, maar ik bakte niets van scheikunde dus ben ik maar architect geworden”, steekt hij van wal. “Ik ben wel altijd de natuur blijven bestuderen en de manier waarop natuurlijke processen in zijn werk gaan tracht ik vandaag te vertalen naar architectuur.”
ORGA architect maakt die vertaalslag op vier manieren: met organische vormen, natuurlijke biobased materialen, technieken gebaseerd op natuurlijke oplossingen, ook wel gekend als biomimicry, en door het toepassen van biofilische principes die de link tussen de mens en de natuur bevorderen.
Gebouwen als bomen
“Een prachtig beeld daarbij dat mij telkens weer raakt is dat van de Angel Oak, een eeuwenoude boom in de Verenigde Staten met een prachtige compositie, kleuren en krachten. Het natuurlijke systeem van een boom inspireert ons trouwens ook op een heel concrete manier: bomen reinigen de lucht, ze creëren biodiversiteit. In feite willen wij gebouwen maken die functioneren zoals bomen.”
Organisch ontwerpen
Inspiratie in de architectuur zelf haalt Daan Bruggink bij de beroemde organische architecten zoals Frank Lloyd Wright en Antoni Gaudí. “Zij maakten prachtige organische ontwerpen, maar zijn ook producten van de tijdsperiode waarin ze werkten”, vertelt Bruggink. “Ik ben er altijd van overtuigd geweest dat we die organische architectuur veel losser van het tijdskader en vooral grootser moeten zien. Zoals de natuur niet wordt bepaald door een bepaalde tijdsperiode zoals het modernisme of het postmodernisme, mag dit ook niet bepalend zijn voor de architectuur. Frank Lloyd Wright werkte bijvoorbeeld vaak met gewapend beton in zijn gebouwen, omdat het materiaal toen net was uitgevonden. Vandaag zou hij waarschijnlijk met hout bouwen. Het grote voordeel van de tijd waarin wij leven is dat vandaag zowat alles mogelijk is, al komen er over dertig jaar allicht weer andere evoluties aan het licht die we ons nu nog niet kunnen voorstellen.”
Niet gekend, wel bemind
We vroegen Daan Bruggink ook naar een geliefd project van een collega-architect dat nog niet de aandacht kreeg die het verdient. Hij nomineert een iconisch gebouw dat in de jaren 80 ontworpen is door zijn Nederlandse collega’s Alberts en Van Huut, met name het hoofdkantoor van de NMB-bank in Amsterdam.
“Alberts en Van Huut hebben een antroposofische organische inslag. Natuur is daarbij een belangrijke leidende factor. Dit kantoorgebouw is een integraal ontwerp van architectuur, stedenbouw, interieur en landschap”, vertelt hij. “Het bestaat uit een tiental geschakelde torens die op een s-vormige manier georganiseerd zijn, met twee grote tuinen als tussenruimtes. In het gebouw zijn veel natuurlijke principes toegepast. Liften staan ongunstig zodat gebruikers vaker de trap nemen, daglicht valt vanuit de torens tot aan de begane grond, er is veel zicht op groen en veel aandacht voor natuurlijke vormen. Er loopt zelfs een waterpartij door het gebouw heen. Het is niet voor niets jarenlang gekozen tot fijnste kantoorgebouw, al wordt het momenteel getransformeerd tot woonproject. Dit gebouw heeft mij niet alleen geïnspireerd om naar de natuur te kijken in mijn architectuur, maar heeft mij ook laten zien dat er veel mogelijk is, als je het maar echt wilt. Bovendien maak je dan ook gewoon fraaie architectuur, waar mensen zich comfortabel en gelukkig in voelen. En dat is uiteindelijk de essentie”, besluit Daan Bruggink.
Benieuwd naar meer?
Daan Bruggink is één van de zes gastsprekers-architecten tijdens het inspiratie-event Inspirium: Imagine Architecture dat op dinsdag 13 september 2022 doorgaat. Het event wordt live uitgezonden vanuit het Elisabeth Center in Antwerpen en jij kan erbij zijn.
